Czym jest poczucie własnej wartości?

What is self-esteem, really? So often, it’s presented in unhealthy and immature ways. Based on that, it’s easy to equate self-esteem with arrogance, rudeness, and self-centeredness. Let’s explore what it means when it’s truly healthy.

To, o czym chcę mówić, jest o wiele bardziej złożone i większe niż poczucie własnej wartości definiowane tylko jako sposób, w jaki ktoś działa lub sposób, w jaki ktoś postrzega siebie.

I want to talk about the feeling of deep inner fulfillment, pure pleasure of existence, experience that is beyond love for oneself. I want to talk about the experience of being the source of love itself. At this point, the expression “love for oneself” becomes an unnecessary rationalization. Self-esteem might not adequately describe this inner state, but it can be used to describe the behavioral habits that result from this state.

Nawet jeśli mówimy o samym zachowaniu, nasze społeczeństwo nie jest zaznajomione z poczuciem własnej wartości, więc jest ono interpretowane na wiele różnych sposobów.

W czasach starożytnych nasi przodkowie byli wychowywani do posłuszeństwa wobec władców i kapłanów. Aby to osiągnąć, trzeba było zmusić ludzi do porzucenia ich naturalnego pragnienia wolności i lepszego życia, sprawić, by myśleli mniej o sobie, stłumić ich wrodzone, autentyczne uczucia i aspiracje. Przez wiele stuleci ludzie byli wychowywani w strachu, poczuciu winy i wstydu not only for the slightest mistakes in behavior, but simply for harboring ‘incorrect” emotions (e.g. “anger is a deadly sin”). Feelings of love for self, experiencing self as a valuable human being – would automatically mean disregarding and rejecting imposed fear and guilt, and therefore were not allowed.

For people to believe that their normal feelings were bad, they had to be convinced that they were sinful and unworthy by nature. When children brought up in that kind of environment grew up and had children of their own, their offspring’s natural immature behavior thus provoked deep feelings of insecurity, guilt and shame. Often it was easier for such parents to call the children “bad“ or “selfish“ than to admit their own feelings of fear, guilt and shamektóre były tłumione przez dziesięciolecia. W ten sposób poczucie winy i strach są często przekazywane kolejnym pokoleniom. 

In such a way, a society of false politeness and doubtful morality was created, a society in which “being good“ meant to neglect yourself and your own needs, “being polite“ meant not to disagree or stick out, not even to say something good about yourself, and “consideration for others“ often meant damaging yourself. 

Tłumione emocje i toksyczny obraz siebie

Podstawowe prawo fizyki mówi, że energii nie można zniszczyć; można jedynie zmienić jej formę. Podobna zasada odnosi się do emocji.

Tłumione emocje pozostają w nas i starają się wypłynąć na powierzchnię and give us their messages. If we do not allow ourselves to face them in a constructive way, unconsciously we start to look for relief in other ways – often destructive ones. Gossip, hypocrisy, depression, envy and malice provided pressure relief for many generations. Sooner or later, self-control is not enough to sustain the pressure of accumulated emotions and we switch to another extreme.

This is occurring in our civilization right now. Accumulated destruction rises through countless images of violence and immature behavior on television. Younger generations, which on one side were brought up on tradition and on the other side with such immature models that send the message that destruction is OK, turn to the other extreme – open selfishness, arrogance and aggression. Some people call this self-esteem, which is one reason for confusion about the term.

Wiele osób nigdy nie doświadczyło prawdziwego poczucia własnej wartości i ma tylko kapryśne wyobrażenie o tym, jak się ono wyraża. Łatwo jest wtedy uwierzyć w fałszywe portrety poczucia własnej wartościw często fałszywym, powierzchownym poczuciu mocy, jakie może dać zniszczenie. Kiedy masz już własne wewnętrzne doświadczenie poczucia własnej wartości, nie potrzebujesz już zewnętrznych modeli do samoorientacji.

If you ever felt arrogance, contempt or aggression – and from time to time this happens to everyone – you have probably noticed that it is not a truly pleasant feeling. Instead of appreciation for oneself, those attitudes are based on fear, defensiveness and attempts to avoid perceived dangers, including trying to suppress unpleasant feelings. On the other hand, when we truly appreciate ourselves, we are spontaneously more willing and able to see the positive qualities of other people. Therefore, Prawdziwa akceptacja samego siebie jest naturalnie związana z akceptacją innych.. Na pewnym poziomie jesteśmy świadomi, że ludzka esencja jest taka sama dla nas wszystkich i cokolwiek znajdujemy w sobie, spontanicznie szukamy również w innych.

Zachowanie, które wydaje się być pewne siebie, ale nie uwzględnia i nie szanuje innych, nie jest poczuciem własnej wartości. ale tylko ukrywa podświadomy negatywny obraz samego siebie. Prawdopodobnie doświadczyłeś, że te atrybuty, które wiesz, że posiadasz, nie czujesz, że musisz udowadniać lub aktywnie wskazywać innym. Potrzeba popisywania się, udowadniania, sugeruje, że nie do końca ufasz swoim cechom lub temu, kim jesteś.

Każdy z nas ma jakieś negatywne przekonania na swój temati w związku z tym czujemy potrzebę udowodnić coś przeciwnego sobie i innym. Może to być bardzo silna, kompulsywna potrzeba, którą trudno jest złagodzić, a czasem nawet być jej świadomym. Wiele z tego, co robimy lub za czym tęsknimy, jest motywowane tą potrzebą. Jak by to wyglądało, gdybyśmy zamiast udowadniać swoją wartość, naprawdę czuli się ze sobą dobrze? Ile energii i czasu we wszystkich obszarach naszego życia stałoby się dostępne dla znacznie bardziej użytecznych celów?

Prawdziwe poczucie własnej wartości i szacunek dla innych

W zachowaniu zewnętrznym poczucie własnej wartości wyraża się jako szacunek dla naszych uczuć, potrzeb i wymagań, a także szacunek dla innych ludziOznacza to, między innymi, postrzeganie innych jako potężnych i zdolnych do zrobienia tego samego. Nie ma strachu przed potępieniem (który w rzeczywistości jest strachem przed samokrytyką!). Potrzeba zaniedbywania siebie, by troszczyć się o innych, znika, ponieważ wiemy, że mogą oni zadbać o siebie i, co nie mniej ważne, że to ich prawo aby to zrobić.

Gniew i opór, które możemy odczuwać w różnych sytuacjach gdy inni próbują wyrazić swój dyskomfort związany z naszym zachowaniem, or when they warn us that we have violated their personal boundaries, is a defense mechanism which conceals deep unconscious beliefs that we don’t deserve to stand up for ourselves. Those beliefs are usually created at a very young age. Still, in some ways, a child will feel that such a belief is unnatural and will resist it. At a young age, however, they don’t know how to deal with such inner conflict and confusion. Thus, a feeling of inadequacy is often covered up with a compulsive potrzeba obrony własnej wartości poprzez niedocenianie lub nawet poniżanie innych ludzi oraz ich uczucia i potrzeby.

Ta potrzeba uniknięcia poczucia nieadekwatności jest częściowo napędzana przez biologiczną potrzebę władzy i rywalizacji. Ewolucja, która ukształtowała nasze geny, obejmuje konflikt między współpracą i empatią z jednej strony, a dominacją i władzą z drugiej. Jednak uważam, że wychowanie w rodzinie kształtuje nasze biologiczne dziedzictwoa nie odwrotnie. Dzieci, które są uczone poczucia własnej wartości, a także zdrowych granic, mogą znaleźć konstruktywne sposoby na wyróżnienie się i wyrażenie swojej siły i umiejętności.

Potrzeby, pragnienia i granice

Healthy and happy children, those who have not yet learned to feel ashamed of themselves, will spontaneously express their wishes and feelings without even thinking to conceal them – at least until they are taught otherwise. Healthy children primarily skupiają się na sobiei naturalnie, choć nie świadomie i racjonalnie, oczekiwać, że inni zrobią to samo. Jeśli rodzice zaniedbują siebie, aby zadowolić dzieci, jest to tak samo mylące i szkodliwe, jak zaniedbywanie dzieci, aby zadowolić siebie.

To focus on self – doesn’t it sound selfish? By default, it is labeled as selfishness. Often it’s easier to call this selfishness in others, than to take care of ourselves, to confront someone, to say “no” or to stand up for ourselves. Szacunek dla innych ludzi jest istotną częścią prawdziwego poczucia własnej wartości. We respect other people’s personal boundaries when we avoid hurting them intentionally or endangering their freedom – but also by being aware of their power and responsibility to stand up for themselves and protect their boundaries. In other words, to warn us if, unintentionally, we do something that makes them feel uncomfortable.

Kiedy mówię o skupieniu się na sobie, mam na myśli, że Tylko Ty możesz wiedzieć, czego chcesz i potrzebujesz. Nie możemy oczekiwać, że ktokolwiek inny będzie w stanie dokładnie przewidzieć nasze pragnienia i potrzeby. W ten sam sposób nie możemy wiedzieć, czego chcą lub co czują inni ludzie. Ponieważ każdy z nas ma inną osobowość i historię, często będziemy się mylić, nawet jeśli jesteśmy przekonani, że wiemy, co czuje lub myśli inna osoba.

NIE radzę ignorować innych i unikać robienia dla nich czegokolwiek miłego, jak mogliby powiedzieć niektórzy ludzie o czarno-białej percepcji. Miło jest pomagać ludziom wokół nas czuć się lepiej! Czasami możemy chcieć zrezygnować z czegoś, co nie jest dla nas tak ważne, lub zrobić coś, co sprawi, że inni poczują się dobrze, nawet jeśli wymaga to wysiłku. Wszystko sprowadza się do równowaga. Niezbędne jest być świadomym swoich ważnych wartości i potrzeb, a jednocześnie mieć wzgląd na innych. Wszystko inne może być wynegocjowany a zdrowa osoba nie będzie oczekiwać, że wszystko będzie po jej myśli.

Zdrowe negocjacje kontra manipulacja

You won’t see healthy and happy children who feel good about themselves, trying anxiously to predict and guess what people think or want (“Have I said something wrong?”, “Have I done something wrong?”, “Might people think that I am selfish?”), but you will meet a lot of unhappy, anxious people (and children) who do exactly that. For a healthy child it is normal to say “no” if they don’t want something, that other people also say “no” and set their boundaries – and then to negotiate.

Niemniej jednak, bardzo często osoby bliskie dziecku są niezdolny do wyznaczania granic lub szczerze wyrazić siebie, więc albo obwiniać lub manipulować others. This is how children learn to feel guilty if they are spontaneous and sincere; and they also learn to blame and manipulate others. People who believe that they will be punished if they are sincere or ask for what they want, will expect others to “read their minds” and predict their needs, which is an awful burden for everyone and an important cause of disputes in our society.

Skupienie się na sobie obejmuje pełna odpowiedzialność za siebie i uznając odpowiedzialność innych za zrobienie tego samego. Gdyby każdy mógł swobodnie wyrażać to, co czuje i czego chce, uwolniłoby nas to od ogromnego poczucia winy i niekończących się, często niewyrażonych oczekiwań.

It does not mean that others are less important to us. People who truly feel good about themselves don’t have the need or desire to hurt or undervalue anyone. Actually, the opposite is true: the more we understand and appreciate ourselves, the easier we can understand others. It is normal to have a general, healthy idea about what it means to intentionally violate the freedom and personal space of other people, and therefore to avoid doing that, since we know how it feels. In an ideal situation, everybody expresses their wishes, feelings or disapproval without blame, fear or guilt. In this way, it would be much easier to listen to and appreciate other people’s points of view.

Takie idealne sytuacje są oczywiście rzadkie, więc musimy take into account other people’s personal histories, behavioral patterns, fears, guilt and suppressed emotions – just as our own. We will often be in situations when other people cannot consider our feelings and limitations. That makes the work on self-esteem, as well as life itself, diverse, interesting and full of opportunities to learn and to question ourselves from different points of view and in all kinds of circumstances.

Potrzeba miłości

Potrzeba czucia się kochanym i docenianym jest jedną z najsilniejszych sił napędowych ludzkiego zachowania. Tęsknota za aprobatą leży u podstaw niemal wszystkiego, co komunikujemy lub czego unikamy, w większości rzeczy, które staramy się osiągnąć i zamanifestować; to jest klucz do większości naszych reakcji emocjonalnychszczególnie te nieprzyjemne.

Czy odczuwasz złość lub smutek, gdy czegoś chcesz od innych, ale w jakiś sposób tego nie dostajesz? Other people’s attention is deeply important to us, from ”What will the neighbors say?” to extreme exhibitionism. Many people subject their whole lives to it: from people who are never able to express their true wishes due to fear of being rejected, to those who spend all of their lives chasing money to buy status symbols in hope that others would admire them.

Kiedy jesteśmy dziećmi, nasze rodziny są jedynym źródłem, dzięki któremu możemy ocenić nasze zachowanie i nas samych. Nie mają doświadczenia w świecie, w którym się rodzą, children see their reflections in other people’s reactions. Jako małe dzieci nie mogliśmy wiedzieć, że inni ludzie reagują nie tylko na nas, ale także na wiele innych rzeczy dziejących się w ich umysłach (w tym w ich podświadomości).

Sięgamy po moc kiedy podświadomie czujemy, że cokolwiek robimy, wciąż nie otrzymujemy miłości. Jest to bolesny i przerażający wniosek, do którego dochodzi się w bardzo młodym wieku. Później zmienia się w potrzeba kontroli our environment. Another reason for focusing on power is the compensation mechanism: if I can’t get what I truly want – to feel worthy through the experience of love – I will reach for something less worthy, but still rewarding, that feels like approval. Therefore, we start to seek dominance.

A Poszukiwanie zewnętrznej miłości nigdy nie zastąpi kochania siebie od wewnątrz.. When we achieve success in outer world, deep down we may feel that it has no true value. We may feel that people’s approval is based on an illusion, rather than perceiving who we really are. However, if we never learned how it feels to be loved and appreciated, we don’t know any better and stubbornly keep following the old path – the path on which so many people spend their whole lives, repeating strategies that don’t work. Even if they achieve external success, they will soon forget it and compulsively reach for more – more fame, more power, more money – yet żadne zewnętrzne doświadczenie sukcesu nigdy do nich nie dociera wewnętrzne dziecko aby mogli poczuć, że w końcu jest ich wystarczająco dużo.

Jako dorośli możemy być przynajmniej częściowo świadomi tego, co się dzieje, ale stare przekonania z dzieciństwa są nadal głęboko stłumione i będą kształtować naszą świadomość i nasze życie. Można to zmienić, ale nie z dnia na dzień. Dla wielu osób doświadczenie poczucia bycia niekochanym i niedocenianym za to, kim byli, stało się fundament, na którym zbudowali swoją osobowośćZmiana tego stanu rzeczy wymaga czasu i ciągłego wysiłku.

Prawdziwa miłość do nas samych spełni nas w sposób, w jaki żadna zewnętrzna miłość nigdy nie mogłaby tego zrobić. Nawet jeśli ludzie nas kochają, ale brakuje nam miłości do samych siebie, nigdy nie będziemy w stanie w pełni tego zaakceptować, docenić i poczuć, że ich miłość jest uzasadniona.

Możesz nie zdawać sobie sprawy z tego, o ile lepiej byłoby kochać samego siebie. Wyobrażanie sobie takiego uczucia w porównaniu do rzeczywistego doświadczenia jest jak wyobrażanie sobie podróży w porównaniu do rzeczywistego podróżowania.

Poczucie bycia kochanym wewnątrz może uleczyć wiele małych, a nawet większych zranień i uraz. Nie będziesz już potrzebować aprobaty i zewnętrznych potwierdzeń swojej wartości, więc poczujesz się o wiele lepiej. więcej swobody bycia sobą. Będziesz lepiej wczuwać się w innych i rozpoznawać ich ból, jednocześnie postrzegając ich jako silnych dorosłych. Z drugiej strony, jeśli ktoś zrani cię bezpośrednio lub spróbuje cię zdegradować, będziesz w stanie stanąć w swojej obronie lub odwrócić się i odejść.

Będziesz bardziej skłonny do wprowadzania zmian i podejmowania ryzyka, które dla wielu osób jest zbyt przerażające. Z tego zdrowego stanu umysłu, nie można już łatwo zaakceptować złych warunków: poor working circumstances, harassment at work, dull, hopeless relationships. Without too many words and theories, you know that something better is possible. Spontaneously, you move towards your goals and it gets easier and easier, since you are open to learn your lessons – and loving yourself is one of the most important lessons in life.

Powiązane artykuły:

Wyznaczanie granic

Czy jesteś krytyczny wobec innych?

Jak być własnym autorytetem

Wszystkie artykuły 

Coaching online